.png)
- Rak szyjki macicy to obecnie jeden z najczęstszych nowotworów u kobiet w Polsce.
- Wykryty na wczesnym etapie jest wyleczalny w 99% przypadków.
- Panie od 25 do 64 roku życia mają prawo do bezpłatnych badań cytologicznych w Programie Profilaktyki Raka Szyjki Macicy finansowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
- Zgłaszalność na profilaktyczną cytologię w województwie lubelskim niezmiennie wynosi zaledwie 12,5 % i bardzo się różni w zależności od gminy
Wszystkie panie od 25 do 64 roku życia mają prawo do bezpłatnej cytologii co trzy lata w ramach Programu Profilaktyki Raka Szyjki Macicy.
Rak szyjki macicy wykryty na wczesnym etapie, jest wyleczalny w ponad 99% przypadków. Niestety, co roku około 1400 kobiet w Polsce z umiera z jego powodu, ponieważ wykryty został w zaawansowanym stadium.
Pamiętajmy, nie są to tylko liczby. Pod każdą z nich, kryje się zdrowie i życie kobiet, które możemy uratować.
Dlatego każda kobieta po 25 r. ż. powinna regularnie wykonywać profilaktyczne badania cytologiczne. To badanie pozwala wykryć zmiany przedrakowe i raka we wczesnym, ale jeszcze uleczalnym stadium choroby.
W województwie lubelskim cytologię w ramach programu można zrobić:
- w poradniach ginekologiczno-położniczych
- w gabinetach położnej POZ.
Żeby zrobić cytologię nie jest potrzebne skierowanie, wystarczy zgłosić się do gabinetu albo poradni, która realizuje program.
Warto zgłosić się jak najszybciej. Tylko wczesna diagnostyka pozwala na wykrycie zmian na początkowym etapie i podjęcie skutecznego leczenia.
Więcej informacji o programie raka szyjki macicy można znaleźć na stronie internetowej Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ:
https://www.nfz-lublin.pl/program_profilaktyki_raka_szyjki_macicy
Od 1 lipca 2025 r. panie w wieku od 25 do 64 lat, które kwalifikują się do programu, mogą skorzystać, oprócz klasycznej cytologii wykonywanej co 3 lata, z nowej ścieżki diagnostycznej.
Polega ona na wykonaniu testu HPV HR z genotypowaniem, który wykrywa DNA lub RNA wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) o wysokim ryzyku onkogennym w wymazie z szyjki macicy. Wykonywany jest co 5 lat.
Jeśli wynik testu HPV HR jest dodatni, z tego samego pobranego materiału wykonuje się dodatkowo cytologię na podłożu płynnym (LBC).
Zgłaszalność na cytologię w programie profilaktyki raka szyjki macicy, według danych na
1 sierpnia 2025 r., w województwie lubelskim wynosi 12,5 %
W niektórych gminach naszego województwa wskaźnik wykonania cytologii w programie profilaktycznym wynosi ponad od 30 do 46 %.
Gminy z najwyższą zgłaszalnością na profilaktyczną cytologię zlokalizowane są w powiatach: łukowskim (Łuków, Trzebieszów, Stanin, Serkomla) i bialskim (Leśnia Podlaska).
Niestety, w niektórych gminach zaledwie kilka procent uprawnionych pań robi profilaktyczną cytologię.
Gminy z najniższą zgłaszalnością na profilaktyczną cytologię zlokalizowane są w powiatach: parczewskim (Parczew, Siemień, Sosnowica), bialskim (Sosnówka) i łęczyńskim (Puchaczów).